Πίνδος, Φωτογραφικό Λεύκωμα από τη συλλογή του Tim Salmon
Είναι ένα ταξίδι στο χρόνο, είναι η ζωή που κυλά και αφήνει πίσω της σημάδια που άλλα αναγνωρίζουμε και άλλα ξεχαστήκαν και κρύφτηκαν στο χρονοντούλαπο μιας εξελιγμένης κοινωνίας, ενός άοσμου και άχρωμου πολιτισμού.
Οι άνθρωποι της υπαίθρου επιβίωσαν με αξίες και ιδανικά, με σκληρές αλλά και πάνσοφες αντιλήψεις που διαμόρφωσαν μέσα από τον χώρο και τα βιώματα.
Πόλεμοι, κακουχίες και στερήσεις δεν τους άφησαν να παράξουν στο μέγιστο βαθμό τα όσα θα μπορούσαν. Πάντα ένα πολιτικό παρασκήνιο επισκίαζε τη ζωή τον ατόφιων ανθρώπων, που γεννήθηκαν κι έζησαν μέχρι την τελευταία τους ανάσα σε αυτά τα ορεινά χωριά.
Η πρωινή αύρα τους έλουζε και το αγώι τους παρακινούσε να είναι εφευρετικοί και παραγωγικοί στα πιό δυσπρόσιτα για τις σημερινές νοοτροπίες μέρη, κάτι που ξεχάσαμε να κάνουμε βάζοντας μπρός τις μηχανές.
Από τότε η λέξη αειφορία έχασε το νόημα της..
Η αστικοποίηση εκείνα τα χρόνια φάνταζε σωτήρια λύση καθώς τα γεγονότα μέχρι τη λήξη του εμφυλίου πολέμου στα βουνά ήταν πέρα από σκοτεινά, όπως και τα σπίτια των ανθρώπων μετά από τόσα πάθη.
Η ικανότητα επιβίωσης στα ορεινά φυσικά δεν χάθηκε και η μύηση των ανθρώπων σε αυτό το περιβάλλον έπαιξε καθοριστικό ρόλο για τη συνέχεια.
Όσο πιό δύσκολη γινόταν η κατάσταση, τόσο πιό επίμονα προσπαθούσαν να βρούνε λύσεις και πρακτικές που θα τους εξασφάλιζαν τα απαραίτητα για να μπορούν να ζουν και να ανασαίνουν με την ελπίδα πως μια μέρα θα αγαλιάσουν στην αγκαλιά των βουνών ελεύθεροι να ξαναχτίσουν μια καλά οργανωμένη κοινωνία.
Δεν πρόφτασαν δυστυχώς και αυτό είναι πλήγμα, τους πήρε η πόλη.
Το 50% του πληθυσμού της χώρας πλέον κατοικεί στο 3% της έκτασης της και αυτό μαρτυρά την κατάσταση που επικρατεί και τις πεποιθήσεις του σύγχρονου ανθρώπου να συμπιέζεται για να πιάσει τα στάνταρς της αστικής ζωής.
Πριν κλείσει δια παντώς αυτή η σκηνή και χαθεί και η τελευταία νότα αισιοδοξίας για την επιστροφή μας στο μέτρο, που συμβαδίζει με τη βιολογία μας θα ήταν χρήσιμο να βρούμε και να διατηρήσουμε τα κληροδοτήματα των προγόνων, ώστε και να αφήσουμε κι εμείς κάτι ηθικό για τις γενιές που ακολουθούν.
Ο πολυαγαπημένος περιηγητής Tim Salmon, άοκνος εργάτης κι εραστής των Ελληνικών βουνών, βρήκε από νωρίς το κίνητρο να βάλει έναν ακρογωνιαίο λίθο για τον σκοπό αυτό.
Αφιέρωσε με ταπεινότητα το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του γοητευμένος από τη φύση και την κουλτούρα της χώρας μας και συνεχίζει ακόμα.
Πέρασαν 5 δεκαετίες στα μονοπάτια και τα χωριά της Πίνδου και επόμενο είναι η περιήγηση και η αποτύπωση να αποτελούν στόχο ζωής για τον ίδιο.
Ο Tim Salmon στα 81 του χρόνια σήμερα, πέρα από την πολύτιμη προσφορά του με τη συγγραφή των βιβλίων “The Mountains of Greece 1986” / “The Unwritten Places 1995” (αφιέρωμα στα Άγραφα) / 2 εκδόσεις του Trekking in Greece “The Peloponnese and Pindos way 2006 & 2018” φρόντισε να μας παραδώσει εικόνες και αφηγήματα από την μεταπολεμική περίοδο της ορεινής Ελλάδας με επίκεντρο την οροσειρά της Πίνδου!
Οι εικόνες που βλέπουμε στο φωτογραφικό άλμπουμ, όπως και να το κάνουμε μιλούν από μόνες τους, όμως απορίας άξιο είναι πως έσβησαν από τη μνήμη όλα αυτά που μας έφεραν ως εδώ;
Τι είναι αυτό που κρατά τις τελευταίες δεκαετίες τον άνθρωπο στον αστικό ιστό να μην μπορεί να πιεί καθαρό νερό και να ανασάνει το οξυγόνο που παράγουν τα έλατα, τα πεύκα, οι οξιές και οι πουρνάρες που στολίζουν κάθε πιθαμή γης στα ορεινά μας;
Πόσες εκπτώσεις μπορούμε να κάνουμε, πόσους συμβιβασμούς όταν το σώμα και το πνεύμα αποζητά απεγνωσμένα τη φύση και η παράφραση της ζωής γίνεται το εξπερτιζ των περισσότερων ανθρώπων;
Για καλό μας ωστόσο, ένας συνδετικός κρίκος έμεινε να τον σφυρηλατούν οι τελευταίοι ορεσίβιοι να μη σπάσει. Θα ήταν ευχής έργο να τον κρατήσουμε εκεί κι αν δεν μπορούμε να ενισχύσουμε το κουράγιο μας για να βρεθούμε στα μέρη που ο ήλιος φωτίζει τα πρόσωπα μας, ας είμαστε σε θέση να θυμόμαστε μέσα από τις εικόνες και τα αφηγήματα που βρίσκουμε ως παρακαταθήκη.
Είναι βέβαιο πως τα βουνά, οι κάμποι και τα νησιά δεν είναι τόποι αναψυχής και ξεκούρασης μόνο, αν κοιτάξουμε λιγάκι πίσω θα δούμε πως μπορούμε να πάμε μπροστά με γνώση και σεβασμό.
Φιλικά,
Αποστόλης Τσιμπανάκος
